İslamcılık, İslam ve Müslümanlar İddia ve Gerçekle

Yıl:2 Sayı: 8 (Ekim - Kasım - Aralık)

İslamcılık, İslam ve Müslümanlar İddia ve Gerçekle

Editörden
2019’un son, dergimiz Yetkin Düşünce’nin 8. sayısı ile karşınızdayız. “İslamcılık, İslam ve Müslümanlar-İddia ve Gerçekleştirim Arasında” ismiyle sorunsallaştırdığımız bu sayıda, sadece dar anlamda İslamcılık değil, İslam’ı kendisine merkez alarak dünyaya yönelik iddiası olan tüm söylem ve yaklaşımları ele almak isterdik. Aslında İslamcılık üzerine her konuşmanın, son kertede “İslam” üzerine konuşmaya geleceğini; oradan da tüm iddialara doğru genişleyeceğini hesap edebiliriz. Nihayetinde konuşma, tartışma, inşa ve eleştiri gibi deneyim ve düzeltmelerle ancak yol katedilebileceğini; İslamcılık da dahil farklı dünya görüşlerinin farkındalığı gerekmektedir.
 
İslamcılık, Osmanlı’nın son döneminden başlayarak bugüne kadar gelen bir dünya görüşü olup, İslam’ın “aşkın”a doğru genişleyen tahayyülünü içinde yaşadığı tarih ve kültürün imkan ve sınırları içinde “form”laştırmaya çalışmaktadır. Artık “dinin devrini tamamladığı” argümanı karşısında, İslam’ın bir şekilde dünya irtibatını kurmaya gayret eden nazariyat ve pratikler manzumesi aynı zamanda. İslamcılığın bu zamana kadar yaşadığı deneyim, üretim ve önerilerinin analiz edilmesi, sadece İslamcılar ve Türkiye için değil, dünyanın geleceği açısından da önemlidir. Bu açıdan İslamcılığın iktidar tecrübesi ve pratiği kadar, İslam üzerinden dünyaya iddiası olan herkesin hem kendi içinde hem de farklı tecrübelerle yüzleşmesi, her şeyden önce insanlığın hayrına olacaktır. Geleceğe doğru yol alabilmek, geçmişin hesabının da yapılmasını ilzam etmektedir.
 
Bu sayıda Mustafa Tekin, Muhammet Çelik, Ahmet Keleş, İlhami Güler, Mustafa Öztürk, Ümit Aktaş, Esat Arslan, Muhammet Özdemir, Mehmet Yaşar Soyalan, Atasoy Müftüoğlu ve Zeynep Karataş’ın dosya konusuyla ilgili yazılarını bulacaksınız. Ayrıca AK Parti Genel Başkan Danışmanı Yasin Aktay ve Birikim Dergisi Genel yayın Yönetmeni Ömer Laçiner’le aksülamel söyleşi; soruşturma kısmında da yine İslamcılık üzerine görüşleriyle Mustafa Aydın, Yıldız Ramazanoğlu ve Ferhat Kentel’in yaklaşımları konuyu daha da zenginleştirmektedir. Dosyamız, İslamcılığa farklı yaklaşımları ile farklı problematik alanlara dikkat çekmektedirler.
 
F. Zehra Kayhan’ın Müslüman zihnini “realite” ve “uygulanabilirlik” kavramı etrafında matematik üzerinden ilginç analizine dikkat çekmek isteriz. Kadir Canatan’ın bir bilim adamı ve yöntem konusunda takip edilmesi gereken üstad olan Biruni biyografisi de ilgi çekici. Zehra Aktürk ve Recep Bozkurt iki ayrı kitabın kritiklerini bize kısaca sunuyor. Kültür-sanat bölümümüzde ise Ömer Karaoğlu sanat-müzik üzerine bir söyleşi ile daha önce fotograf üzerine yazılarıyla tanıdığınız Dursun Çiçek’in kaleminden “aşkın”a “kendi”mizle dönüşü okuyacaksınız bir anlamda... Tüm yazarlara katkılarından dolayı teşekkürlerimi sunuyorum.
 
Dergimiz Yetkin Düşünce ilk günkü heyecanıyla yoluna devam etmektedir. Okurlarımızın dergimize dair geri dönüşleri, bizim için de bir geri besleme kanalı hüviyetindedir. Özellikle büyük bir suskunluğa girmiş olan entelektüel alanın tekrar canlanabilmesi, okur-yazar arasındaki diyalektik ilişkiden beslenecek ve belirli hasılalar elde edilebilecektir. Doğrusu siz okuyucularımızın ilgisi, desteği ve katkıları, hem heyecanımızı yenilemekte hem de bizi geleceğe doğru cesaretlendirmektedir.
 
Gelecek sayımızın konusu, “Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Şiddet” olacaktır. Özellikle son dönemlerde gündelik hayatta olumsuz örneklerini gördüğümüz ve ağır sorunlardan biri olarak düşündüğümüz bir konu. Katkı sunmak isteyen yazarlarımızın bizimle iletişim kurmalarını arzu ederiz. Her türlü katkının bizi daha çok zenginleştireceği ve sevindireceğini sanırım söylememize gerek yok. Gelecek sayıda aynı heyecanla görüşmek ümidiyle…
 
Mustafa TEKİN
Genel Yayın Yönetmeni

Dosya

İslamcılık ne Önerdi?
Özet

-Entelektüel Birikimin Hesabını Çıkarmak-

Türkiye’deki üç temel karakteristiği; birincisi, islamcılık hareketi daha çok siyaset ve devlet merkezli olarak kendisini belirgin kıldı. ikincisi, buna bağlı olarak entelektüel boyutu zayıf kaldı. Üçüncü olarak da, yukarıdan aşağıya bir dönüşümü hedefledi ki, bunu aynı zamanda onun yöntemi olarak da düşünebiliriz.

...
Mustafa Tekin
Prof. Dr. / İstanbul Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi
İslamcılık: Kavram ve Tehditler
Özet

İslami düşünce kendisine tanınan imtiyazların onu asıl hedeflerinden saptırdığını fark etmek üzere yeni bir özeleştiri sürecine girmekte, ontolojik gerçekliğini ve toplumsallığını kaybetmiş bir islam’ın diğer dinlerden farklı olamayacağını ayrımsamaktadır.

...
Muhammet Çelik
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Ölü Doğan İdeoloji: İslamcılık
Özet

-Bir Özeleştiri Denemesi-(*)
 
Günümüzdeki islamcılık’ın geçmişte zuhur edenlerden farkını daha net görebilmek için günümüz islamcılığının kendine özgü ideolojik zemininden söz etmem gerekmektedir. Bu zemin ahir zaman rivayetlerinden oluşmaktadır. Bu nedenle son birkaç asırda ortaya çıkan her islamcı söylem kendisini Mehdî, Mesih ve Deccal ile bir şekilde ilişkilendirmiştir. 

...
Ahmet Keleş
Prof. Dr./ Dicle Üniversitesi
Evrensel Ümmetçilik
Özet

Hz. Muhammedin Medine’de (yurt/ülke) yaptığı “vatandaşlığı” kuran “toplum Sözleşmesi (Medine Vesikası)” örnek bir uygulamadır. Emeviler’den itibaren, gayri müslimlere tanınan “Zımmilik” statüsü ise, gayri islamî bir uygulamadır. 

...
İlhami Güler
Prof. Dr. / Ankara Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi
İslamcılık Neydi, Ne oldu?
Özet

Muhafazakârlık, cumhuriyet tarihindeki rolü itibariyle islamcılığa meşru dil servisi verebilecek en işlevsel ve risksiz söylemdir. Çünkü bu söylem katı laikçi cumhuriyet ideolojisi açısından islamcılığın radikal talepler ve beklentilerinden vazgeçtiği teminatı anlamına gelirken, birçok islamcının hâlâ islamcı bir parti olarak görmek istediği ak Parti açısından da kendi varlığını riske etmeme stratejisini yansıtır.

...
Mustafa Öztürk
Prof. Dr./ Marmara Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi
“Güç Metafiziği”nden “Gücün Metafiziği”ne/
Özet

Ayartılmış İslamcılığın Tarihe Dönüşü Mümkün mü?
 
Siyasal ütopizmine karşı, naif de olsa bir olumluluğa sahip olan “ittihad-ı islam”ın, kavramsal dağarcığı kadar coğrafi kapsamı da oldukça genişti. ama bu kavramlar paradigmatik ya da ideolojik bir bütünlüğe sahip olmadığı gibi, “coğrafya”yı oluşturan unsurlar da, çoğu yerde birbirlerine karşı sömürgeciyle işbirliği yapmayı yeğleyecek kadar bütünleşebilme imkânından yoksunlaşmıştı.

...
Ümit Aktaş
Yeni Hayat
Özet

Immanuel Wallerstein’a Katkı: Küresel Türbülans Çağında Türkiye İslamı’nın Geleceği
 
Ebu Hanife’nin, Maturidi’nin, Mevlana ve ibn arabi’nin yaşatılması gereken hakikatlerin mümessili oldukları doğruydu. osmanlıların, aynı Stoa bilgeliğine yaslanan cumhuriyet Roması gibi çağı için güzel denebilecek bir barış ve adalet sistemi kurdukları da doğruydu. Fakat osmanlılar nasıl 7. asır islamı’nı 13. asır için güncellemişlerse, bu hikmet geleneğinin de 21. asır koşulları için güncellenmesi gerekiyordu. 

...
Esat Arslan
Siyasal İslâm İktidarları ve Müslümanca Siyasetin Panoraması
Özet

Siyasal islâm’dan “ıslamism” (islâmcılık) veya “ıslamist extremism”(islâmî aşırılık) olarak da söz edilmektedir. ingilizce literatürde siyasal islâm, aşırı islâm ve terörizm çoğunlukla iç içe geçmiş görünmektedir ve kastedilen, hemen hemen daima arap kimliği ve ihvânü’lMüslimîn’dir.

...
Muhammet Özdemir
Yrd. Doç. Dr. / İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi
Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi
Obezleşen “İslami” Hareketlerin Fikir Fukaralığı ve Sonuçları Üzerine
Özet

-Müslüman Coğrafyadaki Siyasi Hareketlerin Doğasına Dair Bir Değerlendirme
 
Aydınlanmacı derebeylerinin dünyayı kendileri için bir yeryüzü cennetine dönüştürme hırsı ve bu hırsın yönettiği talan, kadim sakinleri için yeryüzünü bir cehenneme dönüştürdü. yeryüzünün bu cehennem hali, psikolojik ve metaforik bir durum olmanın çok ötesinde derebeyleri ve aveneleri dışındaki her bir canlı için fiili ve fiziki bir gerçeklikti.

...
Mehmet Yaşar Soyalan
Ulus Devlet ve “Şeriat”ın Kan Uyuşmazlığı
Özet

Hareketlerin partileşmesi, partilerin devletleşmesi süreciyle Sudan, islam dünyasında “Muhalefette iken ahlaka, iktidarda ise pragmatizme yakın olma” durumunun en bariz örneklerinden biri oldu. Bu bağlamda islami hareketin toplumsal meşruiyetiyle iktidarı eline alan Ömer el-Beşir’in, Hasan et-turabi ile yaşadığı ihtilaf da aslında tam bu yol ayrımında gerçekleşmektedir.

...
Zeynep Karataş
Analitik Felç ya da Romantik Ütopyacılık
Özet

İslam dünyası toplumlarında zihinsel hayat analitik bir felç ve ağır bir nostalji duygusuyla malûl bulunduğu için, kolonyalist bilinç ve dünya görüşüyle yüzleşme-hesaplaşma ve bu iradeyi aşma konusunda entelektüel üretkenliğe-cesaretebağımsızlığa sahip değil. 

...
Atasoy Müftüoğlu
Çağdaş Müslüman Zihnin Matematiksel ve İktisadi Dünyaya Nasıl Bir Katkısı Olabilir?
Özet

Müslüman zihnin gerçek dünyayla karşılaşması yenidir. Dünya çapında meşhur bazı Müslüman mütefekkir ve akademisyenlerin türkçeye tercüme edilmiş kitaplarında modern dünya ile geleneksel islâm buluşturulmaya çalışılmıştır, ama her bir kitabın kendi bulunduğu coğrafyadan taşıdığı izler ve ideolojik çağrışımları ihmal edilmiştir.

...
Fatma Zehra Kayhan

Söyleşi

I. BÖLÜM Yasin Aktay ile İslamcılık Üzerine
Yazının tamamını okumak için : Yazıyı Oku

Özet

Son dönemin en fazla tartışılan konularından biri olarak islamcılığı ele aldığımız bu sayının söyleşi dosyasında, iki önemli ismi konuk ediyoruz. Söyleşimizin ilk konuğu, kimlik, küreselleşme ve modernleşmeden oryantalizme, türk sosyolojisinden alevilik ve islam Protestanlığına oldukça geniş bir alanda çok sayıda kıymetli eserler vermiş, tezkire dergisinin kurucuları arasında bulunan ve uzunca bir süredir aktif siyasetin içinde yer alan Prof. Dr. Yasin Aktay.

...
Fatih Yaman
II. BÖLÜM Ömer Laçiner ile İslamcılık Üzerine
Yazının tamamını okumak için : Yazıyı Oku

Özet

İkinci konuğumuz ise kaleme aldığı Modern türkiye’de Siyasi Düşünce, Sosyalizmin Bunalımı ve Sosyalizmde Devrim eserleriyle tanıdığımız, türkiye’deki sol düşüncenin önemli temsilcilerinden, Birikim dergisi genel yayın yönetmeni Ömer laçiner.
 
İslamcılığın, “mahalle”nin içinde ve dışında nasıl bir aksülamel uyandırdığını bütünlüklü olarak görme fırsatı yakalayabileceğimizi düşünerek, büyük oranda aynı soruları yönelttiğimiz iki saygıdeğer isme katkılarından dolayı teşekkürlerimizi sunuyoruz. 
 
Sizlerin de keyifle okuyacağınızı umuyoruz. 

...
Fatih Yaman

Soruşturma

Mustafa Aydın
Özet

SORUŞTURMA SORULARI: 
 
1- islamcılık kavramının tanımı ve sizdeki çağrışımı/anlam alanı nedir? 
2- kimler islamcıdır? Özelde türkiye'de genelde islam toplumlarındaki yerleri, oranları ve etkinlik durumları hakkında neler diyebilirsiniz? 
3- 1980 ve 1990’larda islamcıların din ve dünyaya dair iddialarının nasıl bir gerçeklik kazandığını söyleyebiliriz? 
4- islamcılığa bir gelecek projeksiyonu tutsak neler söyleyebiliriz?
 
“Öncelikli olan kitlelerdeki İslam’ın anlaşılma arzusudur, şu anda nasıl algılandığı değil.” 

...
Mustafa Aydın
Prof. Dr./Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi
Yıldız RAMAZANOĞLU
Özet

SORUŞTURMA SORULARI: 
 
1- islamcılık kavramının tanımı ve sizdeki çağrışımı/anlam alanı nedir? 
2- kimler islamcıdır? Özelde türkiye'de genelde islam toplumlarındaki yerleri, oranları ve etkinlik durumları hakkında neler diyebilirsiniz? 
3- 1980 ve 1990’larda islamcıların din ve dünyaya dair iddialarının nasıl bir gerçeklik kazandığını söyleyebiliriz? 
4- islamcılığa bir gelecek projeksiyonu tutsak neler söyleyebiliriz?
 
“Kimsenin ötekisi olmaya çabalamayan özgün bir kimlik, varoluş ve adalet yaratmalıyız.” 

...
Yıldız Ramazanoğlu
Ferhat KENTEL
Özet

SORUŞTURMA SORULARI: 
 
1- islamcılık kavramının tanımı ve sizdeki çağrışımı/anlam alanı nedir? 
2- kimler islamcıdır? Özelde türkiye'de genelde islam toplumlarındaki yerleri, oranları ve etkinlik durumları hakkında neler diyebilirsiniz? 
3- 1980 ve 1990’larda islamcıların din ve dünyaya dair iddialarının nasıl bir gerçeklik kazandığını söyleyebiliriz? 
4- islamcılığa bir gelecek projeksiyonu tutsak neler söyleyebiliriz?

“Kapitalizmle hemhal olmuş “İslamcıların” da katkısıyla bugün umutsuzluk arttı.” 

...
Ferhat Kentel
Prof. Dr./İstanbul Şehir Üniversitesi

Kültür Sanat

“Müzik yaşanmışlıkların Bir Hikayesidir”
Özet

Ömer karaoğlu ile Sanat-Müzik Üzerine Söyleşi
 
Sanatçı kimliği ile daha çok tanınıyor olan Ömer karaoğlu aynı zamanda bir akademisyen / iktisatçı. kendisiyle sanat ve müziğin düşünsel yönü üzerine keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.

...
Nesibe Kınataş
Fotoğraf, Seyir ve Yücelik
Özet

Yaratıcısını kaybetmiş dünyaya bir “yaratıcı”, dinini kaybetmiş dünyaya bir “din”, vahyini kaybetmiş dünyaya bir “ide” ve peygamberini kaybetmiş dünyaya bir “deha/ sanatkâr” gerekiyordu. kant aslında bunu gerçekleştirdi.

...
Dursun Çiçek

Biyografi

Çok yönlü Bir Düşünür: Biruni
Özet

İbn ırâk dışında abdüssamed b. abdüssamed elHakîm’den de dersler alan Bîrûnî’nin uzun süreli bir öğrenim hayatı olmadığı, daha çok kendi kendini yetiştirdiği bilinmektedir. Bilimsel merak ve öğrence azmi olmadan bireysel olarak kendini yetiştirmenin mümkün olamayacağı düşünülürse, o başından beri bir bilim adamı olmaya meyli olan bir kişiliğe sahip olduğu söylenebilir.

...
Kadir Canatan
Prof. Dr./Sabahattin Zaim Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi

Kitap Kritikleri

Demokratik Halife Demokratik Hilafete Doğru / Ahmet el-Katip
Yazının tamamını okumak için : Yazıyı Oku

Özet

Mana yayınları, 
İstanbul 2010, 
386 sayfa
 
Katip’e göre Hz. Peygamber, “kendinden sonra iktidarın sistematik olarak seçilen kişiye geçmesini sağlayacak bir “danışma meclisi” (şura meclisi) kurmamıştır. Buna karşın ümmetin tümüne kendi sivil siyasal rejimini kurma hakkı vermiştir, bu rejimini denetleme, hesaba çekme ve değiştirme görevini de yine ona yüklemiştir.” 

...
Zehra Aktürk
İslâmcılık ve Demokrasi / Ahmet Ayhan KOYUNCU
Özet

İstanbul: Pınar yayınları, 
2018, 269 s. 

İslamcıların 1850’lerden 1970’lere kadar demokrasiyi daha çok prosedürel çerçevede ele aldığını ve olumladığını, 1970’lerden sonra özcü tanımın hâkim olduğunu ve demokrasiye bakışın olumsuzlandığını, ancak ak Parti deneyimi ile yeniden olumlanmaya başlandığı belirten yazar, demokrasiye bakıştaki bu değişim ve dönüşüm sürecine, sosyal ve siyasal bağlamı göz önünde bulundurarak ışık tutmaya çalışmıştır.

...
Recep Bozkurt
breitling chronographe etanche 50m a68062 no 1111 price omega dark side of the moon copy uk replica watches steve mcqueen watch auction tag heuer carrera calibre 16 leather strap replica watches uk omega seamaster nato strap rado first copy watches in ahmedabad swiss replica watches hello rolex reviews rado tan boots fake watches
İLİMYURDU Yayıncılık ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti.
Adres : Molla Gurani Mah. Akkoyunlu Sk.
            No: 36 Fındıkzade Fatih / İstanbul
Tel      : 0212 533 05 35
Mail    : info@yetkindusunce.com
Tüm Hakları İlim Yurdu Yayıncılık’a aittir. Kaynak belirtilmeden hiçbir içerik kopyalanamaz. | Tasarım & Yazılım: Dizayn Sanat