Yazının tamamını okumak için :

Aslında Foucault’da meselenin iki boyutuna burada dikkat çekmek gerekmektedir. Birincisi, panopticon ile iktidarın sürekli gözetlemesi. İkincisi de, gözetlenen bireylerin bu farkındalıkla tam da iktidarın istediği öznelik kipliklerini kazanması ve ruhunu (zihnini) yeniden biçimlendirmesi. Bu bağlamda günümüzde sadece beden ya da ruhun kontrolü değil; her ikisinin de birbirini besleyen bir düzenlemesi söz konusudur.

Hem dini bilinci harekete geçirdiği, hem de gerçek yaratıcıyı bulma konusunda insana yardımcı olduğu için krizlerin teolojik açıdan olumlu bir etkisi olduğu söylenebilir. Krizler üzerine düşünürken ihmal edilen nokta budur. Başka tür yorumlar, krizin bu kadar önemli rolünü sadece geçiştirmek ve örtmekten başka bir işe yaramamaktadır. 

Ev hapsinin de suç sosyolojisinde yeni bir seçenek olması, Korona günlerindeki insanlık durumunun Foucault’nun betimlediği hapishane durumuyla örtüşmesini akla getirmektedir. Bütün aktivitelerin sınırlı ve kontrol altında olması, şu günlerde Microsoft firması ve Bill Gates ile birlikte tartışılan insan vücuduna dijital bir aygıt takılması söylemiyle birlikte değerlendirilebilir. 

Tüm varlığın kaynağı, nedeni ve yaratıcısı olarak Tanrı beşeri sorgulamayı aşkındır. Tanrı, İnsan’ı ve Varlık’ı kuşatır. Kuşatılanın kuşatanı idraki söz konusu olmadığından Kuran ısrarla “Allah’a şirk koşmayı” yasaklar çünkü kuşatılanın kuşatana dair yapacağı her tavsif şirk içerecektir, bunu ‘tenzih ve takdis’ niyetiyle yapsa bile.

Adaletli bir dünyanın olası gerçekleşimi, kefarete dayanır. Bunu üstlenen devrimci mümin oldukça tedirgin, hesabını ödemeye hazır, kaybetmeyi daha en başından kabullenmiş ama adaletli bir dünyanın gerçekleşimini beklemekten de yorulmayan bir dikkatlilik (cehd ve takva) içerisindedir

Salgının Ortaya Çıkardığı Çelişkiler, Çürümeler, Potansiyeller

Virüs salgını, sürdürmüş olduğumuz yaşam tarzını tüm temelleriyle ve değerleriyle, düşüncesizce para, pul, kâr ve mülkiyet peşinde koşuşmanın belirgin bir şekilde hâkim olan yaşam tarzımızı topyekûn sorgulanmasını beraberinde getirmiştir. Zira salgına ilişkin uluslararası resmi belgeler, düzenlenen raporlar ve tartışmalar en az 10 yıllık bir tarihe sahip olmasına karşın salgın engellenememiştir.

Gerçek yaşamda tanışma, karşılaşma ve iletişim kurma ihtimali olmayan insanların, sanal ortamlarda sınırlayıcı bir mesafe ve etik kurallar olmaksızın iletişim kurması önemli bir özgürlük alanını belirler. İnsanlar gündelik yaşamda ötekilere sunduğu benliklerinden farklı profiller geliştirerek sanal dünyada var olup diledikleri gibi yaşamının hazzını tattıkça bu sanal ağlara bağlanmaktadır. 

Oysa insanlık tarihi bu tür salgın ve felaketlerle dolu. Hiçbir toplum bunu ilk defa yaşamıyor. Bugün olanın öncekilerden farkı, salgının küresel olması ve kendisine, dolayısıyla bilim ve teknolojisine dogma düzeyinde inanan günümüz insanı bu boyutta küresel salgına ihtimal vermiyordu veya bunu küçük bir ihtimal olarak görse bile sahip olduğu imkânlarla bunu anında yol edeceğini sanıyordu.

Yoksulluğu değilse de sadeliği savunmalıyız diye düşünüyor. Devamlı harcama arzusunu tetikleyen tüketim toplumlarında boşa harcadığımız hayatlarımız aslında. Harcarken kaybedilen zaman yetmiyormuş gibi o parayı kazanmak için de hayattan çalıyoruz. Akıp giden yaşamı boşa geçirmek, özgürlüğünü kaybetmek en büyük yoksunluk. Bir şey satın alırken para vermiyoruz vaktimizi ve hayatımızı veriyoruz.

Muhafazakâr mahallede de durum çok farklı değildir. Hem eksen yokluğundan hem de parçalılıktan acı çekmekte olan muhafazakârlar, Tanzimat’taki makas değişimi nedeniyle gelenekle otantik bir ilişki geliştiremedikleri gibi, toplumsal hafızanın modernitenin kodlarına karşı koyduğu gayr-ı iradi tepki, modern dünyaya rezervsiz bir iştiraki engellemektedir. 

Vahiyden ilhamını alan Hz. Peygamber’in sünnetinde bulaşıcı hastalıklar ve pandemi konusu ile ilgili herhangi bir kaydın olup olmadığı varsa bunun rivayet kaynaklarına nasıl yansıdığı önem arz etmektedir. Bu çalışma da mezkûr ihtiyaçtan hareketle hadis rivayetlerinde pandemi konusuna ışık tutmak amacı ile kaleme alınmıştır.

Varlığa yönelik korumacı dürtüler, belli açılardan insanı zenofobik yapar. Bu fobiyi oluşturan şey, varlığımızı koruma dürtüsü ve korkularımızdır. Korumacı reflekslerimiz ve korkularımızla ilgili sosyal, psikolojik, biyolojik ve antropolojik pek çok açılım getirilebilir; ancak bu durumu tetikleyen çok belirgin bir şey de göze çarpmaktadır. Kötülük… Devlet gücünü önemli oranda buradan almaktadır. 

Yazının tamamını okumak için :

Krizi Gerçekten Yönetebiliyor muyuz ?

Müslümanların büyük bir kısmı, günümüzde sanata salt fıkıh gözüyle bakmaktadırlar. Sanatın kültürel ve ruhsal tarafını göz ardı etmek suretiyle onu birçok bakımdan lüzumsuz hatta zararlı bulmaktadırlar. Fıkıh literatüründeki tasvir vb. unsurlar ile alakalı birtakım yorumlar bunun gerekçelerinden birisidir.